Izvor: balkangreenenergynews.com, 31. oktobar 2020 – Svetska organizacija za prirodu (WWF) i Regulatorni institut za obnovljivu energiju i životnu sredinu (RERI) upozorili su da će najavljena gradnja međunarodnog pristaništa uništiti obalu Dunava i priobalna staništa koja uživaju zaštitu u Nacionalnom parku Đerdap.
Dve organizacije su saopštile da je Opština Majdanpek predložila Nacrt plana detaljne regulacije zaštićenog područja “Arheološki lokalitet – Lepenski vir” kojim se predviđa izgradnja velikog međunarodnog pristaništa i pratećih sadržaja u neposrednoj blizini zona stroge zaštite Nacionalnog parka Đerdap i ovog Arheološkog lokaliteta.
Izgradnja međunarodnog pristaništa, kao i pratećih objekata, apartmana i restorana, daleko je iznad granica održivosti i odgovornog korišćenja prirodnih vrednosti.
“WWF i RERI upozoravaju da bi buduće pristanište, koje podrazumeva izgradnju velikog betonskog platoa, direktno uništilo obalu Dunava i priobalna staništa koja uživaju zaštitu u Nacionalnom parku. Njegova izgradnja, kao i pratećih objekata, apartmana i restorana, daleko je iznad granica održivosti i odgovornog korišćenja prirodnih vrednosti. Ukoliko se ostvari u predloženom obimu, izgradnja bi značila trajno uništavanje i ugrožavanje zaštićenih staništa i vrsta, a koje su Zakonom o nacionalnim parkovima već proglašene kao prirodne vrednosti od nacionalnog značaja”, navele su dve organizacije.
Nacrt plana detaljne regulacije zaštićenog područja “Arheološki lokalitet – Lepenski vir” je na javnom uvidu od 24. septembra.
Pomenuti plan nalazi se na javnom uvidu od 24. septembra, tokom kojeg su WWF, RERI, Europa Nostra i Centar za kulturnu dekontaminaciju poslali komentare kojima osporavaju ovaj dokument i tražili da se suštinski revidira i iz njega ukloni problematično rešenje za izgradnju pristaništa.
Opština Majdanpek je izostavila Nacrt izveštaja o strateškoj proceni uticaja ovog Plana na životnu sredinu, a dve organizacije ističu da se nezakonitost u pripremi Plana oslikava i u činjenici da je Opština Majdanpek, kao nosilac izrade plana, grubo povredila proceduru javnog uvida tako što je izostavila Nacrt izveštaja o strateškoj proceni uticaja ovog plana na životnu sredinu.
Na ovaj način, zainteresovane strane su onemogućene da ostvare uvid u kompletnu dokumentaciju za javni uvid i pravovremeno reaguju, čime je ceo postupak neregularan, navodi se u saopštenju.
Organizacije civilnog društva traže da Opština Majdanpek obustavi postupak javnog uvida zbog povrede procedure. Dodatnu kontroverznost ovom Planu daje i činjenica da se postojeće međunarodno pristanište nalazi u Donjem Milanovcu, na samo 16 kilometara od lokaliteta Lepenski vir.
WWF, RERI, Europa Nostra i Centar za kulturnu dekontaminaciju zahtevaju da Opština Majdanpek obustavi postupak javnog uvida zbog povrede procedure i pokrene novi postupak u skladu sa propisima Republike Srbije.
Nacionalni park Đerdap je na UNESKO listi svetskih geoparkova
Ove organizacije navode da je lokalitet Lepenskog vira i Đerdapa jedan od najznačajnijih za naučna istraživanja i zaštitu prirode, pa dodatno zabrinjava što se neposredno uz planirani kompleks nalaze i zone stroge zaštite koje obuhvataju reliktne i retke zajednice koprivića i oraha, koje su prvi put opisane upravo na ovom području.
Nacionalni park Đerdap predstavlja potencijalno područje Natura 2000 evropske ekološke mreže.
“Osim na nacionalnom nivou, Nacionalni park Đerdap je međunarodno značajan i upisan je na UNESKO listu svetskih geoparkova. Predstavlja međunarodno značajno područje za ptice i biljke, deo je EMERALD mreže zaštićenih područja i predstavlja potencijalno područje Natura 2000 evropske ekološke mreže”, navodi se u saopštenju.
Nacionalni park Đerdap zaštićen je i Karpatskom konvencijom koju je Srbija ratifikovala, kao i Protokolom o održivom upravljanju šumama u okviru Konvencije.
Predstavljeni Plan, dodaje se, nije uzeo u obzir preporuke o zaštiti kulturnog predela promovisane Evropskom konvencijom o predelu koju je Skupština Srbije ratifikovala 2011.
WWF, RERI: Gradnja pristaništa uništiće obalu Dunava i staništa u Nacionalnom parku Đerdap
Foto: Nacionalni park Đerdap