SMEDEREVO, 23. oktobar 2017 – Muzej u Smederevu i Narodna biblioteka Smederevo predstaviće u utorak, 24. oktobra od 19 časova knjigu dr Tatjane Brzulović Stanisavljević „Porodična prepiska kneza Miloša Obrenovića iz Arhivske zbirke Joce Vujića u Univerzitetskoj biblioteci Svetozar Marković“.
Zbirka senćanskog veleposednika Joce Vujića 30-ih godina 20. veka obogatila je Univerzitesku biblioteku „Svetozar Marković“ sa skoro 3000 dokumenata. Među njima je i arhiva knjaza Miloša Obrenovića, koja rodonačelnika dinastije Obrenović prikazuje kao državnika, veštog parničara, pedantnog domaćina ali i nežnog i brižnog oca.
Arhivska zbirka Joce Vujića najznačajnija je zbirka arhivske građe Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“. Njenu vrednost uvećava i činjenica da su dokumenti iz ove zbirke malo ili nimalo iskorišćeni u našoj nauci. Zbirka je dobila ime po Joci Vujiću, veleposedniku iz Sente, poznatom bibliofilu i dobrotvoru Beogradskog univerziteta, koji je 1931. godine svoju bogatu arhivu testamentom zaveštao Univerzitetskoj biblioteci u koju je preneta krajem 1932. godine.
Sama arhivska građa Joce Vujića čuva se u Odeljenju retkosti Univerzitetske biblioteke i sadrži 2.002 inventarna broja, sa 2.965 dokumenata. Ova zbirka značajna je za proučavanje političke i kulturne istorije od 18. do 20. veka.
U arhivskoj zbirci Joce Vujića u Univerzitetskoj biblioteci nalaze se i dokumenti koji su nekada pripadali arhivi kneza Miloša Obrenovića, tj. kneževoj kancelariji. Arhiva je pronađena u Rumuniji na jednom kneževskom dobru. Naime, porodica Bajić, u koju je kneževa ćerka bila udata, nasledila je tu arhivu zajedno sa kućom i imanjem, i prenela ju je u svoj dom u blizini Temišvara.
Kasnije je porodica prodala imanje, a arhivu je kupio Joca Vujić 1925. godine. Kneževa arhiva je sadržala 1.071 dokument iz vremena kada je knez Miloš živeo u izgnanstvu. Kupovinom ove vredne arhive sačuvana je kneževa korespondencija koja će budćim istraživačima pomoći prilikom istraživanja o životu kneza Miloša i njegove porodice.
Kneževu arhivu možemo razvrstati u pet skupina: porodična prepiska, lična prepiska, poslovna prepiska, sudski akti i dokumenti iz sporova, i predmeti i dokumenti iz ostavine kneza Miloša.
Porodična prepiska Obrenovića sadrži većim delom pisma kneza Miloša sinu Mihailu i ćerki Petriji, udatoj Bajić, kao i pisma ostalim članovima porodice.
Pisma koja je knez Miloš pisao sinu i ćerki predstavljaju nam kneza u jednom potpuno novom svetlu, kao brižnog i nežnog oca. U pismima sinu savetuje ga da živi uredno, da ne rasipa novac i da ne šenluči previše jašući konje, a ćerki Petriji deli savete oko podizanja dece.
Pisma upućena Petriji su uglavnom čestitke za praznike: Uskrs, Božić i Novu godinu. U nekim pismima obaveštava o svom zdravlju, a kroz neka se provlači priča o ergelama konja i njihovom preseljenju u Vlašku. Među Petrijinim pismima postoje i ona koja su važna za istoriju jer se spominje buna iz 1848. godine, a u nekima se vide nagoveštaji Miloševog povratka u Srbiju.
U programu u Muzeju u Smederevu učestvovaće: Dejan Ristić, istoričar i dr Tatjana Brzulović Stanisavljević.